Sint-Catharinakerk - Asch

Al in de veertiende eeuw, toen Asch samen met Erichem tot de heerlijkheid Buren behoorde, was er in Asch een kerkje of kapelletje aanwezig. Vermoedelijk werd de huidige kerk gebouwd in de vijftiende eeuw, in opdracht van Reinout IV van Gelre of zijn opvolger Arnold van Egmont. Het Rooms katholieke kerkje werd gewijd aan de heilige Catharina van Alexandrië. Zij was een van de Veertien Heilige Helpers en wordt aangeroepen als beschermster tegen de pest, tijdens een bevalling en ter bewaking van de kuisheid. Zij zou een marteldood zijn gestorven nadat zij keizer Maxentius had afgewezen en hij deze afwijzing niet accepteerde.

In de tweede helft van de vijftiende eeuw werd de kapel verheven tot parochiekerk. In diezelfde periode (om precies te zijn in 1498) werd de heerlijkheid Buren verheven tot graafschap Buren. In de eeuw erna begon de religieuze beweging rond de Reformatie grip te krijgen op de regio. Aan het eind van de zestiende en begin van de zeventiende eeuw werd niet alleen deze kerk hervormd naar protestants, ook de graven van Buren, de Van Oranje-Nassaus, werden protestants. De parochie van de Sint-Catharinakerk benoemde in 1616 voor het eerst een protestantse predikant.

Aan het eind van de achttiende eeuw, rond 1795, tijdens de Franse overheersing en de creatie van de Bataafse Republiek, werden de meeste feodale structuren, zoals graafschappen, afgeschaft. Zo hield ook het graafschap Buren op te bestaan. In 1811 was Asch niet langer onderdeel van graafschap Buren, maar werd het opgenomen in de gemeente Buren. Ook werd in deze periode de parochie Asch weer samengevoegd met de parochie Buren.

Toen aan het begin van de negentiende eeuw, deze kerk in Asch, zodoende geen parochiekerk meer was, deed het nog dienst als schuilplaats en toevluchtsoord bij watersnoodrampen en vonden er een aantal ingrijpende verbouwingen plaats. Zo is de oorspronkelijke kerktoren afgebroken en is een noodklok opgehangen. In 1858 werd een dakruiter geplaatst, een koepeltorentje dat kleiner is dan de oorspronkelijke kerktoren. Mogelijk was dit het begin van de heropleving van de religieuze functie van het gebouw, dat tegenwoordig in gebruik is door de Protestantse Gemeente Lingestreek.

Pentekening: Gelders Archief.