Hunebed D17 + D18 - Rolde

De hunebedden achter de Middeleeuwse Sint-Jacobskerk van Rolde zijn misschien wel de bekendste hunebedden van Nederland. Door hun huidige staat zijn ze heel fotogeniek en veelvuldig afgebeeld op ansichtkaarten, tegeltjes en schilderijen. Toch is die huidige staat niet zo vanzelfsprekend.

Het is best wonderlijk te noemen dat de hunebedden zo dicht bij de kerk zo goed bewaard zijn gebleven. De kerk van Rome, die werd gezien als de kerk van het ware geloof, zag de hunebedden als obstakels uit een heidens verleden en als werken van de duivel. Toch kon de kerk de Drentse bevolking daar niet van overtuigen. Zij had juist een diep ontzag voor de oude werken. Het ziet ernaar uit dat de toenmalige priesters een oogje toe knepen en de heidense monumenten ontzagen. Toen de kerk werd gebouwd zo’n 600 jaar geleden, waren de hunebedden al meer dan 4000 jaar oud.

Toen in 1870 deze hunebedden in bezit waren van de provincie Drenthe ging de Drentse gouverneur Gregory iets te enthousiast aan de slag met de restauratie van hunebedden D17 en D18. De oorspronkelijke dekheuvels werden daarbij glad gestreken, omdat werd aangenomen dat die door duinvorming waren ontstaan.

D18 bestaat uit zeven dekstenen, met veertien draagstenen. Professor Giffen, die de monumenten rond 1925 onderzocht, beoordeelde D18 als “in goeden staat" en D17, die oorspronkelijk bestond uit 8 dekstenen en 16 zijstenen, beoordeelde hij als “in droevigen staat”. In beide grafmonumenten is aardewerk gevonden, dat te zien is in het Drents museum in Assen. Maar door het gladstrijken van de dekheuvels eind negentiende eeuw heeft Van Giffen de monumenten niet verder wetenschappelijk kunnen onderzoeken.

De indrukwekkende eik die op oude afbeeldingen D18 complementeerde moest in 1984 het veld ruimen omdat hij zo met het hunebed vergroeide dat hij een bedreiging vormde voor het behoud van het hunebed.


Foto 1: ©Karijn Broekhuijsen
Foto 3: Nationaal Archief