Leiden, Oegstgeest

De trekvaarten en de reusachtig rijke lakenindustrie van Leiden zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Trekschuiten waren hét openbaar vervoersmiddel van de 17e eeuw. In deze periode hadden Nederlandse steden een betrouwbaar netwerk van trekvaarten gebouwd, waarbij de schuiten werden voortgetrokken door paarden op de jaagpaden langs de kanalen. Reizen tussen de steden was daarmee snel en comfortabel, zeker voor kooplieden. Als belangrijke textielstad, profiteerde Leiden hiervan omdat het zo makkelijker handel kon drijven met havensteden zoals Amsterdam en Middelburg.

In 1632 kwam als eerste de verbinding tussen Amsterdam en Haarlem. Daarna, in 1637, volgde een zuidelijke trekvaart tussen Leiden en Delft, van waaruit je gemakkelijk naar havenstad Rotterdam kon varen. Een jaar later was de aansluiting op Den Haag gereed. Dat gaf al zo'n boost aan de verkoop van lakense stoffen, dat de Leidse kooplieden zo snel mogelijk een aansluiting op de trekvaartroute van Haarlem en Amsterdam wilden.

Leiden was destijds de grootste producent van lakense stoffen in Europa. Dat leidde tot een enorme bevolkingsgroei. Het demografische hoogtepunt was rond 1660, toen de stad maar liefst 63.000 inwoners telde. Meer dan de helft daarvan waren werkzaam in de textielnijverheid. In dezelfde tijd ontwikkelde Leiden een nieuw soort laken: gemaakt van hoogwaardige Spaanse merinowol en zeer fijn afgewerkt, waardoor het een mooie glans kreeg. Het werd het 'Nieuw Leids Laken' genoemd. Het werd zeer geliefd onder de Europese elite, en al snel werden de nieuwe lakens éénv an de belangrijkste exportproduct van Nederland.

In 1657 kwam eindelijk de langverwachte trekschuitenverbinding van Leiden naar Haarlem en Amsterdam, wat zorgde voor nog meer economische groei. Dankzij de keurhal, waar de lakens op kwaliteit werden gecontroleerd, kon Leiden nog lang zijn reputatie hoog houden. Dankzij de trekvaarten kon Leiden zijn internationale handelspositie versterken, zelfs toen de Gouden Eeuw op zijn einde liep.

Deze Trekvaartroute van zo'n 19 kilometer brengt je (op de fiets) door prachtige gebieden rondom Leiden en Oegstgeest. Onderweg zijn er diverse afstapmomenten aan de route toegevoegd zodat je de historische waterwegen op allerlei manieren kunt zien en beleven.