Fort De Voorn - Heerewaarden

In de Bommelerwaard, tussen Heerewaarden en Dreumel, bevindt zich het historische Fort de Voorn, ook bekend als Fort Nassau. Dit robuuste bolwerk werd in 1588 neergezet in opdracht van Prins Maurits, tijdens de roerige Tachtigjarige oorlog. Het doel was simpel: de beveiliging van de scheepvaartroutes vanuit Duitsland. Ooit een stevige vesting op het strategische eiland De Voorn, uitkijkend over de machtige Maas en Waal, nu resteren enkel de vage omtrekken van de eens zo imposante vijfpuntige wal.

De Spanjaarden bouwden hun eigen fort Sint-Andries. Als tegengeluid bouwde men Fort De Voorn tijdens de Nederlandse Opstand. Er werd hard gevochten tussen de twee forten, want de handel in de gehele regio stond op het spel.

In het fort ontstond een vestingdorp met een eigen kerk en school. De verwoesting door de Fransen in 1673 betekende het einde van zijn militaire betekenis. Zes bastions stonden ooit trots omhoog, maar nu getuigen nog slechts twee aan de westkant van zijn verleden. Tegenwoordig is het een rustig natuurgebied, met een woonhuis en een oude hoogstamboomgaard.

Sinds 1999 wordt dit gebied van 20 hectare met zorg beheerd door Natuurmonumenten, met respect voor zowel natuur als geschiedenis. Jaarlijks wordt er maar minimaal gesnoeid om het cultuurhistorische karakter te behouden, terwijl jongvee de vegetatie onder de bomen kort houdt. In de boomgaard groeien zeldzame fruitrassen zoals de Bramley Seedling appel en de Reine Claude Verre pruim.

Deze boomgaarden zijn niet enkel mooi, maar dragen ook bij aan de ecologie van het gebied, met oude bomen die holtes bieden aan vogels en het gevallen fruit als feestmaal voor vlinders en zoogdieren. In een noeste samenwerking met familiebedrijf Appel en Peer, produceert Natuurmonumenten zelfs een lekker cider van de appels uit het eigen natuurgebied.