De abt en de herder - Keijenborg

Bij Keijenborg stond vroeger een klooster waar de abt boven de deur had laten zetten: 'Hier leeft men zonder zorgen'. Op een dag reed de graaf van Gelre langs het klooster. Hij liet de abt bij zich brengen en vroeg: 'Klopt het wat boven uw poort staat?' De abt bevestigde dat: 'Wij leven hier zonder zorgen. Zonder aardse zorgen.' De graaf ergerde zich daaraan: zouden deze eenvoudige monniken geen zorgen kennen en hij, die toch boven hen gesteld was, wel? Daarom zij hei tegen de abt: 'Ik zal je drie vragen geven. Volgende week kom ik terug en als je niet alle drie de vragen goed hebt laat ik het klooster vernietigen. De eerste vraag is: Hoeveel is de graaf u waard? De tweede vraag is: Hoeveel uur gaans is de wereld groot? En als derde: Als ik terugkom moet u mij vertellen wat ik denk op dat moment, maar wat niet waar is.'
De volgende week kende de abt wel degelijk aardse zorgen. Hoe hij ook piekerde, hij wist geen enkel antwoord op de raadsels die de graaf hem gegeven had. Zijn zorgelijke gezicht viel ook de plaatselijke schaapsherder op. Hij vroeg of hij de abt kon helpen. De abt vertelde hem van zijn zorgen en de raadsels van de graaf. 'Ik kan u helpen, want ik weet hoe ik de raadsels op kan lossen. Maar dan moet u op de dag dat de graaf terugkomt met mij van kleding ruilen.' De abt voelde daar weinig voor, maar wat had hij te verliezen?
De graaf werd ontvangen door de schaapherder. Na een goed glas wijn vroeg de graaf: 'En? Wat zijn de antwoorden op de raadsels?' De schaapherder boog en sprak: 'Hoogheid, Onze Lieve Heer werd verkocht voor 30 zilverlingen. Ik neem aan dat u een trapje lager staat dan onze Heer, dus ik vind u 29 zilverlingen waard. Het antwoord op de tweede vraag is ook gemakkelijk: de zon komt op in oosten, staat 's middags in het noorden en gaat onder in het westen om vervolgens weer op te komen in het oosten. Als ik op de zon kon zitten is de aarde 24 uur gaans groot.' De graaf gaf glimlachend toe dat deze antwoorden goed gerekend werden. 'Maar nu het derde raadsel: wat denk ik nu wat niet waar is?' De schaapherder antwoordde: 'U denkt dat u met de abt spreekt, maar dat is niet waar. U spreekt met de schaapherder.' De graaf, die een goede verliezer was, gaf zich gewonnen. En de abt zorgde ervoor dat de schaapherder een heel wat gerieflijker leven kreeg dan voorheen...