Verhalen aan de grens

Nieuw: Smokkelroute De Groote Heide (44 km)

Onlangs heeft VisitBrabant Routebureau een nieuwe fietsroute in Cranendonck geopend. Bij de grens van Nederland en België werd vroeger veel gesmokkeld. Tijdens deze fietsroute ontdek je de verhalen van smokkelaar Johannes de Vlugge en Cor Commies. Is de smokkelaar de commies te slim af? Je kan het vanaf nu zelf gaan beleven in De Groote Heide! Deze Smokkelroute behoort tot het thema Verhalen aan de grens. Dit thema laat de veelzijdigheid van Brabant op een unieke wijze zien.

Geschiedenis vol smokkelaars

Provincie Brabant kent een lange geschiedenis van smokkelpraktijken. Brabant lag natuurlijk op de grens tussen Nederland en België, maar daarnaast grenst het aan de provincies Limburg, Zeeland, Zuid-Holland en Gelderland. Kortom, een strategische ligging. In vroegere tijden werden er hoge belastingen gelegd door de overheid op producten zoals koffie, thee, tabak en alcohol. Maar ook boter, suiker, zout en zelfs vee werd gestolen, stiekem de grens overgebracht en daar verhandeld. Dit resulteerde in een bloeiende illegale handel in deze goederen.

De Biesbosch, Baarle-Nassau en De Groote Heide waren geliefde grensgebieden bij smokkelaars. Het smokkelen ging echter nooit zonder risico. De douane en marechaussee waren altijd alert op smokkelaars. Als smokkelaar moest je daarom goed voorbereid zijn en een goede vluchtroute hebben. Daarom zijn er veel slimme trucs bedacht om de smokkelwaar te verstoppen, zoals het verbergen van goederen in holle fietsbanden, dubbele bodems van auto's, in uitgeholde broden of in het hooi van boerenwagens.

Johannes de Vlugge en Commies Cor

Met de Smokkelroute De Groote Heide maak je in 44 kilometer kennis met Commies Cor en de beruchte smokkelaar Johannes de Vlugge. Cor was een arme man uit Antwerpen die in de jaren 30 van de vorige eeuw als commies (grenspolitie) aan de slag gaat. Destijds was commies een goedbetalend beroep. Zijn werkdag start bij De Achelse Kluis, waar hij samen met een collega op patrouille gaat. Onderweg komen ze langs de wielrijdersbarak, waar de commiezen te fiets hun thuisbasis hebben.

Verderop komen ze langs een boerderij, waar de boer ze hartelijk verwelkomd. Als commies moet je juist dan extra alert zijn, want mensen zijn vaak overdreven aardig tegen je als ze wat te verbergen hebben. Dat blijkt diezelfde middag nog. Tijdens hun lunchpauze komt er een jongeman op ze af die ze een luxe likeur aanbiedt. Het is Johannes de Vlugge. Als Cor hem zou vertellen waar ze die avond de wacht houden, krijgt hij een fles van de heerlijke, dure likeur. Cor wijst het aanbod af. Zo gauw als Johannes aankwam, is hij ook weer verdwenen. Vanavond zullen ze een extra oogje in het zeil houden...

's Avonds trekt Cor het bos in. Voor elke smokkelaar die hij oppakt, krijgt hij een bonus. In de schemer ziet hij ter hoogte van Grenspaal 172, net onder Budel, een rijtje figuren lopen. Is dat niet De Vlugge? Hij rent eropaf en inderdaad, De Vlugge loopt daar met twee grote plunjebalen op zijn fiets. Maar die laat alles vallen en gaat er als een haas vandoor. Cor blijft achter met een tas vol smokkelwaar, maar zonder smokkelaar. Daar krijgt hij geen bonus voor.

Zijn Nederlandse collega brengt de smokkelwaar naar het douanekantoor. Cor besluit nog een poging te doen en volgt de sporen van De Vlugge het bos in. Hij komt langs het café en ziet dat de gevellamp niet brandt. Dat is een signaal voor smokkelaars dat de kust veilig is. Denken ze. Zou Commies Cor dan toch nog Johannes de Vlugge te pakken krijgen?

De fietsroute brengt je langs herkenbare punten op de grens, zoals voormalige douanewoningen, grenskantoren en grenspalen. Lees het hele verhaal aan de grens van Commies Cor en Johannes de Vlugge in de gratis routebrochure.

Op de fiets ontdek je alle verhalen uit de grensstreek. Je fietsavontuur maak je compleet met een pauze bij een lokale ondernemer. Er zijn diverse plekken waar je kunt proeven van speciale 'smokkelproducten', zoals een lekker biertje, heerlijke versnaperingen, een heus smokkelijsje of -likeurtje.

Meer weten over de themafietsroutes 'Verhalen aan de grens'? Kijk dan eens op de site van VisitBrabant Routebureau.