Historische molenroute door natuurrijk gebied
Zaandijk, Wormer, Landsmeer
Wist je dat de Zaanstreek het oudste industriegebied ter wereld is? Tussen 1575 en 1975 vormde dit gebied met in totaal ruim duizend (!) molens een heus industriepark. Op het hoogtepunt, in de Gouden Eeuw, stonden er maar liefst zeshonderd molens langs de Zaan. Ze produceerden van alles, van hout en papier tot specerijen en allerlei soorten olieën, en exporteerden deze producten de hele wereld over. Zonder de Zaanse molens was Nederland waarschijnlijk nooit zo'n grootmacht geworden! De molens in de Zaanstreek werden aangedreven door windkracht. Dat was het werk van streekgenoot Cornelis Corneliszoon van Uitgeest, die in 1594 de krukas uitvond. Die innovatie maakte het mogelijk om de horizontale windrichting op de molenwieken om te zetten in een verticale zaagbeweging. Zo kon men sneller, rechter en goedkoper hout zagen dan ooit. Veel molens langs de Zaan richtten zich dan ook op dit ambacht. Dankzij al dat hout groeide de scheepsbouw explosief, wat Nederland in de Gouden Eeuw hielp om haar positie als wereldmacht te versterken. De ligging naast Amsterdam was daarbij ideaal: producten uit de Zaanstreek vonden zo niet alleen makkelijk hun weg naar de hoofdstad, maar ook naar de wereldmarkt. Het Jonge Schaap aan de Zaanse Schans is een van de molens die van onschatbare waarde waren voor de ontwikkeling van Nederland. Deze zaagmolen is oorspronkelijk gebouwd in 1680 en speelde een sleutelrol in de Nederlandse scheepsbouw. In 1942 is de oorspronkelijke molen afgebroken, waarna hij in 2005 opnieuw werd opgebouwd aan de hand van bouwtekeningen van vroeger. Wie de molen tegenwoordig bezoekt, kan met eigen ogen zien hoe met windkracht houten planken en balken worden gezaagd. De molen is ook een gewilde locatie voor feesten, trouwerijen en diners. In de omgeving van de Zaanstreek staan meer molens die op hun eigen manier hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van Nederland. Zo prijkt op het platteland van Wormer nog altijd molen De Koker (ook wel De Zwarte Hengst), waar het scheepsbeschuit werd gemaakt dat op schepen van de VOC en WIC werd gegeten. Scheepsbeschuit was compact, lang houdbaar én dankzij de vele calorieën redelijk voedzaam. Daarmee was dit beschuit een betrouwbare bron van energie tijdens de talloze zee-excursies die zo belangrijk waren voor de koloniale expansie van Nederland. Maar ook de rol van poldermolens zoals De Twiskemolen in de Nederlandse geschiedenis mag niet vergeten worden. Hoewel deze molen oorspronkelijk in Barsingerhorn stond, is zijn functie hetzelfde gebleven: het bemalen van de omliggende polder. Het land dat in vroegere jaren met zulke droogleggingen werd gewonnen, vergrootte niet alleen de productie van allerlei belangrijke grondstoffen voor de handel, maar leverde ook extra ruimte voor de groeiende steden. Zo kon er een nieuwe stedelijke elite ontstaan, die de ontwikkeling van Nederland een extra impuls gaf. Stap op de fiets en ontdek de charme van de Noord-Hollandse natuur en zijn majestueuze historische molens. Kom tot rust in de groene polders en een waterrijk recreatiepark, en sluit af met een oerhollands panorama vol industriemolens aan de Zaanse Schans. Deze Premium fietsroute is samengesteld door onze redacteur: Dewi Hoijtink.
| Routebeschrijving | Afstand | Totale afstand | |
|
Start: Zandweg 151, 1531 AM Wormerland | 38.7 KM | |
|
Van
93
naar
45
|
6445 M | 6.4 KM | |
| Neem Zandweg in oostelijke richting | 385 M | ||
| Ga rechtsaf | 69 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Zandweg | 3.1 KM | ||
| Ga iets naar links naar Weiver | 645 M | ||
| Ga rechts naar Dorpsstraat | 2.2 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 45 | 0 M | ||
|
Van
45
naar
33
|
5414 M | 5.4 KM | |
| Neem Jisperdijk in oostelijke richting | 2.8 KM | ||
| Sla rechts om op Jisperdijk te blijven | 25 M | ||
| Ga linksaf naar Neck | 1 KM | ||
| Ga iets naar rechts naar Neckerstraat | 80 M | ||
| Ga rechtsaf naar Oude Provincialeweg | 803 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 109 M | ||
| Ga iets naar links | 84 M | ||
| Ga iets naar links | 499 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 33 | 0 M | ||
|
Van
33
naar
32
|
742 M | 0.7 KM | |
| Neem Evenaar in zuidoostelijke richting | 737 M | ||
| Ga linksaf naar Melkweg | 5 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 32 | 0 M | ||
|
Van
32
naar
14
|
990 M | 1 KM | |
| Neem Melkweg in zuidwestelijke richting | 611 M | ||
| Ga rechts | 24 M | ||
| Ga iets naar links | 16 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Purmerland | 339 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 14 | 0 M | ||
|
Van
14
naar
13
|
3358 M | 3.4 KM | |
| Vertrek in noordwestelijke richting | 168 M | ||
| Ga rechtdoor naar Spoorpad | 1.4 KM | ||
| Ga rechts naar Wormerpad | 132 M | ||
| Ga links naar Wormerpad | 99 M | ||
| Ga linksaf | 1.5 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 13 | 0 M | ||
|
Van
13
naar
15
|
1294 M | 1.3 KM | |
| Vertrek in zuidelijke richting | 274 M | ||
| Ga rechtsaf | 655 M | ||
| Ga rechtsaf naar Ringvaart | 13 M | ||
| Ga linksaf | 352 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 15 | 0 M | ||
|
Van
15
naar
16
|
2487 M | 2.5 KM | |
| Vertrek in westelijke richting | 2.1 KM | ||
| Ga rechtsaf | 379 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 16 | 0 M | ||
|
Van
16
naar
19
|
2086 M | 2.1 KM | |
| Vertrek in zuidelijke richting | 238 M | ||
| Ga linksaf | 1.1 KM | ||
| Ga rechtsaf naar Het Luijendijkje | 745 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 19 | 0 M | ||
|
Van
19
naar
18
|
2425 M | 2.4 KM | |
| Neem Het Luijendijkje in westelijke richting | 117 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 259 M | ||
| Ga rechtsaf | 162 M | ||
| Ga links naar Pikpotweg | 170 M | ||
| Ga linksaf | 252 M | ||
| Ga rechtdoor naar De Zuiderlaaik | 653 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 11 M | ||
| Ga rechtsaf naar Zuideinde | 801 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 18 | 0 M | ||
|
Van
18
naar
70
|
4191 M | 4.2 KM | |
| Neem Kerkstraat in zuidwestelijke richting | 1.5 KM | ||
| Ga rechtsaf | 45 M | ||
| Ga rechts naar Poelenburg | 291 M | ||
| Ga linksaf naar Clusiusstraat | 572 M | ||
| Ga rechtsaf naar De Weer | 88 M | ||
| Ga linksaf naar Blooksven | 171 M | ||
| Ga rechtsaf naar Dominee Martin Luther Kingweg; Ds. Martin Luther Kingweg | 389 M | ||
| Ga linksaf naar Walraven van Hallstraat | 228 M | ||
| Ga iets naar rechts | 57 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Kepplerstraat | 167 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 28 M | ||
| Ga rechtdoor naar Kepplerstraat | 114 M | ||
| Ga iets naar rechts | 31 M | ||
| Ga iets naar links | 16 M | ||
| Ga iets naar rechts naar H Gerhardstraat | 104 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 36 M | ||
| Ga linksaf naar Peperstraat | 10 M | ||
| Ga rechtdoor naar Peperstraat | 330 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 70 | 0 M | ||
|
Van
70
naar
71
|
2213 M | 2.2 KM | |
| Vertrek in noordwestelijke richting | 38 M | ||
| Ga rechtdoor naar Oostzijde | 2.2 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 71 | 0 M | ||
|
Van
71
naar
73
|
2136 M | 2.1 KM | |
| Neem Paltrokstraat in westelijke richting | 171 M | ||
| Ga rechtsaf naar Zuideinde | 772 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Lagendijk | 774 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Lagedijk | 54 M | ||
| Ga iets naar rechts | 52 M | ||
| Ga rechtsaf naar Guisweg | 313 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 73 | 0 M | ||
|
Van
73
naar
94
|
2316 M | 2.3 KM | |
| Neem Kalverringdijk in noordelijke richting | 7 M | ||
| Sla links om op Kalverringdijk te blijven | 1.7 KM | ||
| Ga links naar Engewormer | 636 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 94 | 0 M | ||
|
Van
94
naar
92
|
1564 M | 1.6 KM | |
| Neem Engewormer in noordwestelijke richting | 26 M | ||
| Ga rechts naar Zaandammerpad | 342 M | ||
| Ga linksaf | 114 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Papiermakerstraat | 358 M | ||
| Ga rechtdoor naar Rigastraat | 133 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Bordwalserstraat | 126 M | ||
| Rechts afbuigen om op Bordwalserstraat te blijven | 18 M | ||
| Ga iets naar links naar Rigastraat | 54 M | ||
| Ga het knooppunt Unieplein op en neem afslag 4e | 68 M | ||
| Verlaat de rotonde | 206 M | ||
| Ga rechtsaf | 10 M | ||
| Ga linksaf | 23 M | ||
| Ga rechtdoor naar Nieuweweg | 13 M | ||
| Ga rechts naar Nieuweweg | 73 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 92 | 0 M | ||
|
Van
92
naar
93
|
1064 M | 1.1 KM | |
| Neem Veerdijk in westelijke richting | 1.1 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 93 | 0 M |