Drie-landenpunt of waren het er vier?
Vaals, Kelmis, Moresnet
Vanuit Vaals fietsen we een klein stukje door Duitsland richting Kelmis in Belgie. Over deze plaats is een fantastisch verhaal te vertellen. In Kelmis ( La Calamine) lag een belangrijke zinkmijn. Nadat Napoleon definitief verslagen was in 1815, werden de Nederlanden en Pruisen opnieuw verdeeld. De verdeling ging vlotjes, op een klein gebied na: Kelmis in de gemeente Moresnet. Zowel de Pruisen als de Nederlanden wilden dit gebied van ruim drie vierkante kilometer dolgraag inlijven vanwege de rijke zinkmijn en de hoge heren werden het maar niet eens. Uiteindelijk besloot men om de onderhandelingen over de grenzen los te koppelen van de discussie over de zinkgroeve en Moresnet tijdelijk tot neutraal gebied te verklaren. Neutraal Moresnet was een taartpunt waarvan het noordelijkste stuk grensde aan Pruisen en Nederland. Tijdelijk, was de bedoeling. De onafhankelijkheid van Belgie in 1830 gooide roet in het eten. Koning Willem 1 had nu geen zeggenschap meer over de zuidelijke Nederlanden en de onderhandelingen begonnen opnieuw, nu met de opgehitste Belgische opstandelingen als tegenstander. Het drielandenpunt werd een vierlandenpunt, het enige van Europa. De vraag naar zink was groot door de industriele revolutie en de mijn kwam in handen van een Frans bedrijf: Société des Mines et Fonderies de Zinc de la Vieille-Montagne. Het inwoneraantal van Neutraal Moresnet steeg explosief want de mijn stond bekend als uitstekend werkgever en doordat er geen belastingen werden geheven, er geen dienstplicht was en nauwelijks handhaving, was het staatje naast een vroom mijnwerkersplaatsje ook een bandeloos roversnest. In 1894 telde het dorp 60 cafés, 4 destilleerderijen en vele bordelen. Er werd volop gesmokkeld: koffie, thee, tabak en sterke drank. Iedereen die net over de grens in Pruisen iets op zijn kerfstok had vluchtte naar Kelmis. Nog steeds ruzieden Belgie en Pruisen over wie de mijn toekwam, maar de inwoners zelf vonden het na verloop van tijd wel prima zo. In 1903 stemde 95% van de inwoners vóór neutraliteit. In 1914 viel Duitsland Neutraal Moresnet binnen en stond het staatje onder Duits gezag. Inwoners kregen de Duitse nationaliteit en jonge mannen moesten vechten in het Duitse leger. Na de oorlog werd het gebied bezet door het Belgische leger en in 1920 werd Neutraal Moresnet definitief ingelijfd door België in het verdrag van Versailles. Er ontstond voor de gezinnen in Kelmis een pijnlijke, vreemde situatie: Mannen, vaders en zonen die eerder in de Eerste Wereldoorlog werden gedwongen te vechten vóór Duitsland vochten in de Tweede Wereldoorlog tégen Duitsland. De voertaal in Moresnet is nog altijd Duits, maar men spreekt er ook Plat-Diets, een Limburgs dialect dat in de hele Euregio gesproken wordt. In het voorjaar bloeit hier nog altijd het Zinkviooltje, een uiterst zeldzaam plantje dat enkel op zinkrijke gronden gedijt, als stille getuige van dit bijzondere stukje geschiedenis. Deze Premium fietsroute is samengesteld door onze redacteur: Yvonne Vlaskamp.
| Routebeschrijving | Afstand | Totale afstand | |
|
Start: Oude Akerweg , 6295 NC Vaals | 33.1 KM | |
|
Van
93
naar
95
|
3517 M | 3.5 KM | |
| Neem Oude Akerweg in zuidoostelijke richting | 64 M | ||
| Sla links om op Oude Akerweg te blijven | 1.3 KM | ||
| Links aanhouden naar Heuvel | 1.2 KM | ||
| Ga links naar Koperstraat | 136 M | ||
| Ga rechtsaf naar Lindenstraat | 189 M | ||
| Ga rechts naar Kerkstraat | 168 M | ||
| Ga linksaf naar Akenerstraat | 196 M | ||
| Ga linksaf naar Püngelerstraße | 223 M | ||
| Ga links naar Vaalser Straße (B 1) | 44 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 95 | 0 M | ||
|
Van
95
naar
46
|
1541 M | 1.5 KM | |
| Neem Grensstraat in zuidwestelijke richting | 7 M | ||
| Ga linksaf naar Vaalser Straße (B 1) | 121 M | ||
| Ga iets naar rechts | 151 M | ||
| Ga rechtsaf naar Keltenstraße | 126 M | ||
| Ga linksaf naar Alte Vaalser Straße | 611 M | ||
| Ga rechtsaf | 525 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 46 | 0 M | ||
|
Van
46
naar
15
|
585 M | 0.6 KM | |
| Vertrek in oostelijke richting | 17 M | ||
| Ga rechtsaf naar Steppenbergallee | 66 M | ||
| Ga linksaf naar Steppenbergweg | 62 M | ||
| Ga rechts naar Steppenbergweg | 223 M | ||
| Ga linksaf | 187 M | ||
| Ga iets naar links naar Gemmenicher Weg | 30 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 15 | 0 M | ||
|
Van
15
naar
14
|
2655 M | 2.7 KM | |
| Neem Friedrichweg in zuidwestelijke richting | 255 M | ||
| Ga linksaf | 1 KM | ||
| Ga rechtsaf naar Am Hasselholz | 200 M | ||
| Ga rechts naar Hasselholzer Weg | 876 M | ||
| Ga rechts naar Preusweg | 311 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 14 | 0 M | ||
|
Van
14
naar
13
|
955 M | 1 KM | |
| Neem Karlshöher Talweg in zuidoostelijke richting | 919 M | ||
| Ga rechtsaf | 21 M | ||
| Ga linksaf | 15 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 13 | 0 M | ||
|
Van
13
naar
15
|
4487 M | 4.5 KM | |
| Vertrek in westelijke richting | 15 M | ||
| Ga linksaf | 2.5 KM | ||
| Ga linksaf naar Hergenrather Weg | 1.2 KM | ||
| Ga rechtdoor naar Aachener Straße | 778 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 15 | 0 M | ||
|
Van
15
naar
9
|
839 M | 0.8 KM | |
| Neem Aachener Straße in zuidelijke richting | 333 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Martinsstraße | 70 M | ||
| Ga rechts naar Martinsstraße | 436 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 09 | 0 M | ||
|
Van
9
naar
8
|
2410 M | 2.4 KM | |
| Neem Altenberger Straße in noordwestelijke richting | 32 M | ||
| Ga linksaf naar Emmaburgerweg | 711 M | ||
| Ga rechtsaf | 875 M | ||
| Ga links naar Lütticher Straße - Rue de Liège (N3) | 792 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 08 | 0 M | ||
|
Van
8
naar
7
|
1914 M | 1.9 KM | |
| Neem RAVeL L 39 B (RAVeL 39A Kelmis Moresnet) in noordelijke richting | 411 M | ||
| Ga rechtdoor naar Heide | 64 M | ||
| Ga rechtdoor naar RAVeL L 39B | 1.4 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 07 | 0 M | ||
|
Van
7
naar
4
|
1620 M | 1.6 KM | |
| Neem RAVeL L 39 in noordoostelijke richting | 15 M | ||
| Sla links om op RAVeL L 39 te blijven | 1.1 KM | ||
| Ga iets naar rechts naar RAVeL 39 Moresnet Gemmenich | 497 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 04 | 0 M | ||
|
Van
4
naar
6
|
868 M | 0.9 KM | |
| Neem Chemin de Schimper in noordoostelijke richting | 32 M | ||
| Links aanhouden op de splitsing | 836 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 06 | 0 M | ||
|
Van
6
naar
3
|
1402 M | 1.4 KM | |
| Neem Marveld in noordoostelijke richting | 183 M | ||
| Ga linksaf naar Chemin de Roerberg | 571 M | ||
| Ga rechts naar Belle-Vue | 577 M | ||
| Ga rechts naar Völkerich (N608) | 50 M | ||
| Ga linksaf naar Schroubel | 21 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 03 | 0 M | ||
|
Van
3
naar
91
|
3622 M | 3.6 KM | |
| Neem Ligne 39 in oostelijke richting | 1.5 KM | ||
| Ga iets naar links naar Droegweide | 187 M | ||
| Sla links om op Droegweide te blijven | 28 M | ||
| Ga rechtsaf naar RAVeL 39 | 481 M | ||
| Ga iets naar links naar RAVeL 39 Moresnet Gemmenich | 29 M | ||
| Ga rechts naar Route des Trois Bornes | 1.4 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 91 | 0 M | ||
|
Van
91
naar
93
|
6680 M | 6.7 KM | |
| Neem Route des Trois Bornes in noordelijke richting | 96 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 48 M | ||
| Ga iets naar links | 129 M | ||
| Ga rechts naar Viergrenzenweg | 374 M | ||
| Sla rechts om op Viergrenzenweg te blijven | 648 M | ||
| Sla rechts om op Viergrenzenweg te blijven | 785 M | ||
| Ga iets naar links naar Nieuwe Hertogenweg | 215 M | ||
| Ga rechtsaf naar Gemmenicherweg | 59 M | ||
| Sla links om op Gemmenicherweg te blijven | 1.1 KM | ||
| Ga rechtsaf naar Schuttebergsweg | 1.3 KM | ||
| Ga rechts naar Eschberg | 115 M | ||
| Ga linksaf naar Weijerweg | 674 M | ||
| Ga iets naar links naar Ulengats | 440 M | ||
| Ga iets naar links naar Holset | 107 M | ||
| Sla rechts om op Holset te blijven | 107 M | ||
| Sla rechts om op Holset te blijven | 503 M | ||
| Ga iets naar links naar Oude Akerweg | 64 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 93 | 0 M |