De smaakvolle traditie van Limburgse vlaai
Maastricht, Gulpen
Zeg je Limburg, dan zeg je vlaai! Of vloaj, vla of flaai, maar dat hangt er vanaf waar uit Limburg je vandaan komt. Toch ligt de oorsprong van de oervlaai niet in Limburg. Het waren de Germanen in Zuid-Duitsland die de vlaai bedachten, door resten brooddeeg met oud fruit of honing te bakken op een, in vuur verhitte, steen. Later, in de middeleeuwen, werden de vlaaien gebakken in Duitse kloosters en gebruikt als offerbroden. De lekkernij kwam al snel naar Limburg dat niet alleen veel kloosters heeft, maar ook veel boerderijen en fruitgaarden. Een nieuwe traditie werd geboren. Aanvankelijk werden de vlaaien vooral geserveerd op feestdagen. Na de kerk, een processie en een uitgebreide maaltijd werd er koffie gedronken met vlaai. Maar ook met verjaardagen, bruiloften en begrafenissen werd vlaai gegeten. Op de koffietafel bij een Limburgse begrafenis vind je nog steeds vaak de zwarte pruimenvlaai, die wordt geassocieerd met rouw en afscheid. Inmiddels is de Limburgse vlaai een officieel erkend streekproduct. Om een echte Limburgse vlaai te zijn moet de vlaai voldoen aan een aantal kenmerken. Zo heeft de vlaai een platte bodem van gistdeeg, van ongeveer een centimeter dikte en een doorsnede van minimaal tien en maximaal dertig centimeter met een lage opstaande rand. De vulling van kruisbessen, abrikozen, kersen, pruimen, appels, rijstebrij, pudding, compote of zelfs kaas wordt altijd meegebakken. Soms met een deksel of raster van deeg, of met deegkruimels erbovenop. Respectievelijk een dichte vlaai, een ruutjes of laddervlaai en een kruimelvlaai genoemd. Maar de vlaai kan ook open zijn. Op zijn Limburgs eet je de vlaai met de hand, de bodem moet dus stevig zijn. Limburgers zijn gastvrij en nooit zuinig dus de stukken zijn altijd royaal. De ideale verdeelsleutel van een grote vlaai is acht stukken, het absolute maximum is tien stukken. Noem het volgens de traditie trouwens “stukken” en geen “punten”. Het t-woord moet je in Limburg al helemaal vermijden. Een vlaai is geen taart! Een andere Limburgse gewoonte, waar je vast aan kunt wennen, is het proeven van zoveel mogelijk soorten. Het is heel gebruikelijk om op een verjaardag drie of vier stukken te nuttigen. Deze fietsroute door het prachtige en kleurrijke Limburgse Heuvelland, brengt je langs locaties waar je vlaaien kunt proeven, waar je het bakproces kunt volgen, waar je een workshop vlaaienbakken kunt volgen en langs leveranciers van regionale ingrediënten. Bekijk eens een Limburgse korenmolen of pluk fruit in een van de gemeentelijke fruitboomgaarden om thuis zelf zo’n lekkere vlaai te bakken. Wil je de route combineren met een workshop of rondleiding bij een van de interessante locaties? Dan is het raadzaam dit ruim van tevoren in te plannen en te reserveren. Heel veel fietsplezier en vergeet vooral niet zo’n heerlijk stuk vlaoj te preuven op een van de plaatselijke terrasjes! Deze Premium fietsroute is samengesteld door onze redacteur: Désirée van Uffelen.
| Routebeschrijving | Afstand | Totale afstand | |
|
Start: Landsraderweg , 6271 NT Gulpen-Wittem | 43.7 KM | |
|
Van
85
naar
83
|
7341 M | 7.3 KM | |
| Neem Landsraderweg in zuidwestelijke richting | 214 M | ||
| Ga rechtsaf naar Pesaken | 2.5 KM | ||
| Ga rechts naar Slenakerweg | 811 M | ||
| Ga iets naar links naar Euverem | 177 M | ||
| Sla links om op Euverem te blijven | 305 M | ||
| Ga iets naar links naar Oude Luikerweg | 726 M | ||
| Ga iets naar links | 2.3 KM | ||
| Ga iets naar links | 14 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 6 M | ||
| Ga linksaf | 46 M | ||
| Ga rechtsaf naar Gulperstraat | 283 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 83 | 0 M | ||
|
Van
83
naar
82
|
1609 M | 1.6 KM | |
| Neem Terlinden in noordwestelijke richting | 1.4 KM | ||
| Ga iets naar links naar Bredeweg | 172 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 82 | 0 M | ||
|
Van
82
naar
72
|
4290 M | 4.3 KM | |
| Neem Dalestraat in noordelijke richting | 81 M | ||
| Sla links om op Dalestraat te blijven | 311 M | ||
| Ga rechtsaf naar Bergstraat | 1.3 KM | ||
| Ga links naar Bruisterbosch | 1.9 KM | ||
| Ga rechtsaf naar Roskuil | 228 M | ||
| Ga linksaf naar Verlengde Schoolstraat | 257 M | ||
| Ga linksaf naar Korenhof | 3 M | ||
| Ga rechtsaf naar Schoolstraat | 240 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 72 | 0 M | ||
|
Van
72
naar
106
|
2430 M | 2.4 KM | |
| Neem Buitenend in noordelijke richting | 1.4 KM | ||
| Ga iets naar links naar Schampeljoensteeg | 95 M | ||
| Ga links naar Dorpsstraat | 698 M | ||
| Ga rechtsaf naar Klompenstraat | 219 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 106 | 0 M | ||
|
Van
106
naar
73
|
2228 M | 2.2 KM | |
| Neem Linderweg in westelijke richting | 962 M | ||
| Ga rechtsaf naar Eckelraderweg | 1.3 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 73 | 0 M | ||
|
Van
73
naar
5
|
1875 M | 1.9 KM | |
| Neem Kampweg in westelijke richting | 332 M | ||
| Ga rechtsaf naar Keerderweg | 239 M | ||
| Ga iets naar links naar Kleine Molenweg | 1.2 KM | ||
| Rechts afbuigen om op Kleine Molenweg te blijven | 85 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 05 | 0 M | ||
|
Van
5
naar
4
|
2497 M | 2.5 KM | |
| Vertrek in noordelijke richting | 81 M | ||
| Ga linksaf naar Oude Molenweg | 17 M | ||
| Ga rechtsaf naar Bronckweg | 9 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 10 M | ||
| Ga linksaf | 2.4 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 04 | 0 M | ||
|
Van
4
naar
2
|
3715 M | 3.7 KM | |
| Vertrek in noordelijke richting | 753 M | ||
| Ga rechtdoor naar Hoge Weerd | 475 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 2 KM | ||
| Ga rechtsaf | 64 M | ||
| Ga linksaf | 400 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 02 | 0 M | ||
|
Van
2
naar
79
|
503 M | 0.5 KM | |
| Neem Sphinxlunet in noordoostelijke richting | 385 M | ||
| Ga links naar Heerderweg | 118 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 79 | 0 M | ||
|
Van
79
naar
6
|
2259 M | 2.3 KM | |
| Neem Scharnerweg in oostelijke richting | 183 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 116 M | ||
| Betreedt rotonde en neem afslag 3e naar Scharnerweg | 64 M | ||
| Verlaat de rotonde en ga verder op Scharnerweg | 489 M | ||
| Betreedt rotonde en neem afslag 2e naar Scharnerweg | 26 M | ||
| Verlaat de rotonde en ga verder op Scharnerweg | 97 M | ||
| Betreedt rotonde en neem afslag 2e naar Wethouder van Caldenborghlaan | 17 M | ||
| Verlaat de rotonde en ga verder op Wethouder van Caldenborghlaan | 1.3 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 06 | 0 M | ||
|
Van
6
naar
65
|
2609 M | 2.6 KM | |
| Neem Bemelerweg in zuidoostelijke richting | 1.8 KM | ||
| Ga rechtsaf naar Sint Laurentiusstraat | 599 M | ||
| Ga rechtsaf naar Sint Antoniusbank | 174 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 65 | 0 M | ||
|
Van
65
naar
67
|
1972 M | 2 KM | |
| Neem Rootherweg in zuidoostelijke richting | 18 M | ||
| Ga iets naar links naar Op de Kuiper | 620 M | ||
| Ga linksaf naar 't Schoor | 1.3 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 67 | 0 M | ||
|
Van
67
naar
68
|
1438 M | 1.4 KM | |
| Neem Keerderstraat in noordoostelijke richting | 133 M | ||
| Ga rechtsaf naar Gasthuis | 1.3 KM | ||
| Ga iets naar links | 10 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 68 | 0 M | ||
|
Van
68
naar
69
|
3021 M | 3 KM | |
| Vertrek in zuidoostelijke richting | 1.5 KM | ||
| Ga iets naar links naar Limietstraat | 321 M | ||
| Ga rechts naar Limietstraat | 354 M | ||
| Ga rechts naar Scheulderdorpsstraat | 811 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 69 | 0 M | ||
|
Van
69
naar
85
|
5869 M | 5.9 KM | |
| Neem Scheulderdorpsstraat in oostelijke richting | 1.7 KM | ||
| Ga linksaf naar Wijnweg | 1.5 KM | ||
| Ga iets naar links naar Beversbergweg | 217 M | ||
| Ga iets naar links | 230 M | ||
| Ga rechtsaf naar Heeselsweg | 495 M | ||
| Ga linksaf naar Knibusweg | 362 M | ||
| Sla rechts om op Knibusweg te blijven | 50 M | ||
| Ga rechtsaf naar Groeneweg | 287 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Deken Hennissenstraat | 38 M | ||
| Ga rechts naar Dorpsstraat | 219 M | ||
| Ga rechtsaf naar Rosstraat | 277 M | ||
| Ga linksaf naar Ingbergrachtweg | 42 M | ||
| Rechts afbuigen om op Ingbergrachtweg te blijven | 36 M | ||
| Ga iets naar rechts | 3 M | ||
| Ga linksaf | 19 M | ||
| Ga iets naar links | 28 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Molenweg | 147 M | ||
| Sla rechts om op Molenweg te blijven | 165 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 85 | 0 M |