Langs de Drentse hunebedden
Assen, Schoonloo, Rolde
In de Midden Steentijd, omstreeks 4400 voor Christus, leefde in Drenthe een volk dat wij tegenwoordig het Trechterbekervolk noemen. We noemden dit volk naar de vorm van de meest voorkomende aardewerken beker die in hun grafkelders werd aangetroffen. Die grafkelders maakten zij onder monumenten van zware zwerfkeien: de hunebedden. De zwerfkeien (megalieten), die soms wel 40 ton wegen, zijn in de ijstijd, ongeveer 150.000 jaar geleden, door enorme gletsjers naar ons land gevoerd. Oorspronkelijk komen ze uit Finland en Zweden. Van de grootste keien werd het geraamte gemaakt, de plattere stenen vormden het dak en aan de uiteinden werden sluitstenen geplaatst. Hoe de mensen van het Trechterbekervolk erin slaagde om de stenen van de grond te krijgen is niet met zekerheid vast te stellen. In het Hunebedcentrum in Borger kun je zien dat dit met een oprit van aarde, en boomstammetjes om overheen te rollen, mogelijk moet zijn geweest. In de middeleeuwen zagen de kerkelijke leiders de hunebedden als werken van de duivel en obstakels uit een heidens verleden. Ze spaarden de megalititsche grafmonumenten dan ook niet. Vaak werden de hunebedden uitelkaar gehaald en de stenen gebruikt als fundering voor nieuw te bouwen kerken. In latere eeuwen werden verschillende van de gebruikte stenen teruggevonden en soms zelfs teruggeplaatst. Er zijn in Nederland nog 54 hunebedden terug te vinden in verschillende staat van zijn. Geen een is er meer compleet. In Groningen vind je G1 en G2 en in Drenthe D1 tot en met D54. D33 is afgebroken en na onderzoek bleek D48 toch geen hunebed te zijn. Het in kaart brengen van deze hunebedden gebeurde in het begin van de twintigste eeuw door professor doctor Albert van Giffen (1884-1973), in opdracht van de Nederlandse regering. Van Giffen heeft de nog aanwezige hunebedden en hun grafkelders uitgebreid kunnen onderzoeken en publiceerde zijn rapport in 1925. Behalve de trechterbekers werden in de grafkelders ook flessen, schalen en emmers aangetroffen. Deze vondsten hebben ons veel inzichten gegeven over hoe men in die tijd leefde en omging met de doden. De voorwerpen en menselijke resten die in de grafkelders onder de hunebedden werden gevonden, door verschillende onderzoekers, in verschillende perioden, zijn verspreid over diverse musea. Veel van de voorwerpen die professor Van Giffen heeft gevonden zijn opgenomen in de collectie van het Drents Museum in Assen. Onderzoeker dr Jan Albert Bakker van de Universiteit van Amsterdam onderzocht in de jaren tussen 1960 en 1970 met name de inhoud van verschillende van de grafkamers en de artefacten (voorwerpen) die daar werden gevonden. Deze voorwerpen werden door de Universiteit van Amsterdam in bruikleen gegeven aan het Hunebedcentrum in Borger. De Engelse onderzoekers William Lukis en Henry Dryden deden onderzoek in 1878, op eigen initiatief. Zij vertrouwden de aanpak van de verantwoordelijke Gouverneur Gregory van Drenthe bij zijn onderzoek en de restauratie van hunebedden niet, en reisden af naar Nederland. De vondsten die zij deden, namen zij jammer genoeg mee naar Engeland en zijn te zien in het British Museum in Londen. Er waren, in de loop der eeuwen, meer onderzoekers met een grote interesse voor de hunebedden. De vondsten van de eerste onderzoekers zijn vaak niet teruggevonden. Zoals bij Johannes van Lier die het eerste gedocumenteerde onderzoek verrichte, rond 1756, waarschijnlijk op eigen initiatief. En Titia Brongersma, een dichteres en amateur-archeologe, die in 1685, ook op eigen intitiatief, een stukje van de grafkelder van D27 onderzocht. De Deense archeoloog Erik Petersen deed in opdracht van het Nationalmuseet in Denemarken onderzoek naar de bouwtechnieken en culturele context in 1987. Bij zijn onderzoek werden dan ook geen bodemvondsten gedaan of meegenomen. Dat was in die tijd ook niet meer toegestaan. Een groot aantal hunebedden werd naar aanleiding van het onderzoek door Albert van Giffen gerestaureerd. Met wisselend succes overigens; volgens sommigen is professor Van Giffen in een aantal gevallen te weinig van de feiten uitgegaan en teveel van zijn eigen giswerk. Het restaureren van hunebedden is altijd omstreden gebleven. De oorspronkelijke situtatie is meestal niet met zekerheid vast te stellen, getuige de vele verschillende onderzoeksuitkomsten. Over een ding zijn de geleerden het wel eens geworden. Het uitgraven van de grafkelders is een te grote aanslag op de hunebedden, en zal waarschijnlijk niet tot veel meer nieuwe inzichten leiden, dus dat gebeurt niet meer. Deze Premium fietsroute is samengesteld door onze redacteur: Désirée van Uffelen.
| Routebeschrijving | Afstand | Totale afstand | |
|
Start: Tienmaatsweg , 9444 TR Aa en Hunze | 57.2 KM | |
|
Van
87
naar
83
|
2470 M | 2.5 KM | |
| Neem Tienmaatsweg in noordelijke richting | 884 M | ||
| Ga rechtsaf | 436 M | ||
| Ga linksaf | 1.2 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 83 | 0 M | ||
|
Van
83
naar
80
|
2241 M | 2.2 KM | |
| Vertrek in noordwestelijke richting | 14 M | ||
| Ga linksaf naar Oostereind | 2 KM | ||
| Ga iets naar rechts | 44 M | ||
| Ga linksaf | 15 M | ||
| Ga linksaf | 38 M | ||
| Ga rechtsaf naar Oostereind | 74 M | ||
| Ga iets naar links naar Hoofdstraat | 106 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 80 | 0 M | ||
|
Van
80
naar
81
|
4233 M | 4.2 KM | |
| Neem Amerweg in westelijke richting | 123 M | ||
| Ga rechtsaf naar De Pol | 221 M | ||
| Sla rechts om op De Pol te blijven | 89 M | ||
| Ga iets naar rechts | 997 M | ||
| Ga iets naar rechts | 508 M | ||
| Ga rechtsaf naar Vredenheim | 244 M | ||
| Ga linksaf naar Rolderstraat | 2.1 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 81 | 0 M | ||
|
Van
81
naar
79
|
3689 M | 3.7 KM | |
| Neem Klaassteenweg in westelijke richting | 1.3 KM | ||
| Ga linksaf naar Holtenweg | 1.1 KM | ||
| Ga rechtsaf naar De Heetharen | 1.3 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 79 | 0 M | ||
|
Van
79
naar
53
|
1476 M | 1.5 KM | |
| Neem Eldersloo in noordoostelijke richting | 1.5 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 53 | 0 M | ||
|
Van
53
naar
7
|
2377 M | 2.4 KM | |
| Neem Nijlande in noordwestelijke richting | 729 M | ||
| Ga linksaf naar Berkersweg | 371 M | ||
| Links afbuigen om op Berkersweg te blijven | 447 M | ||
| Sla links om op Berkersweg te blijven | 527 M | ||
| Ga rechts naar Deurze | 303 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 07 | 0 M | ||
|
Van
7
naar
9
|
2115 M | 2.1 KM | |
| Vertrek in westelijke richting | 141 M | ||
| Ga linksaf | 78 M | ||
| Ga rechtdoor naar Boerkamppad | 668 M | ||
| Ga links naar Boerkampweg | 474 M | ||
| Ga linksaf | 106 M | ||
| Ga rechtdoor naar Uitkamp | 648 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 09 | 0 M | ||
|
Van
9
naar
10
|
1046 M | 1 KM | |
| Neem Vredeveldseweg in noordwestelijke richting | 1 KM | ||
| Ga rechtsaf naar Buizerdstraat | 14 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 10 | 0 M | ||
|
Van
10
naar
16
|
3166 M | 3.2 KM | |
| Neem Buizerdstraat in noordelijke richting | 277 M | ||
| Ga rechtsaf naar Steendijk | 10 M | ||
| Ga linksaf naar Wethouder Buningstraat | 59 M | ||
| Ga rechts naar Wethouder Buningstraat | 99 M | ||
| Sla links om op Wethouder Buningstraat te blijven | 148 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Rotonde Rolderhoofdweg | 96 M | ||
| Ga iets naar rechts | 32 M | ||
| Ga rechtdoor naar Lonerstraat | 101 M | ||
| Ga linksaf naar Mesdagstraat | 56 M | ||
| Ga rechtsaf naar Ruysdaelstraat | 345 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 231 M | ||
| Ga rechtdoor naar Lonerstraat | 1.7 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 16 | 0 M | ||
|
Van
16
naar
23
|
1800 M | 1.8 KM | |
| Neem Meanderdijk in zuidoostelijke richting | 1.8 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 23 | 0 M | ||
|
Van
23
naar
66
|
1365 M | 1.4 KM | |
| Neem Van den Muyzenbergpad in noordoostelijke richting | 400 M | ||
| Ga links naar Van den Muyzenbergpad | 64 M | ||
| Sla rechts om op Van den Muyzenbergpad te blijven | 901 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 66 | 0 M | ||
|
Van
66
naar
69
|
133 M | 0.1 KM | |
| Neem Balloo in noordoostelijke richting | 133 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 69 | 0 M | ||
|
Van
69
naar
70
|
1028 M | 1 KM | |
| Neem Balloo in zuidelijke richting | 60 M | ||
| Ga iets naar rechts naar De verlengde weg | 165 M | ||
| Ga linksaf naar G.A.M.van den Muyzenbergpad | 795 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 8 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 70 | 0 M | ||
|
Van
70
naar
73
|
2261 M | 2.3 KM | |
| Vertrek in oostelijke richting | 89 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 267 M | ||
| Ga rechtsaf naar Hunebedweg | 266 M | ||
| Sla rechts om op Hunebedweg te blijven | 136 M | ||
| Ga links naar Hoofdstraat | 199 M | ||
| Ga linksaf naar Gieterstraat | 92 M | ||
| Ga linksaf naar Hunebedweg | 16 M | ||
| Ga rechtsaf naar Esstraat | 447 M | ||
| Ga rechts naar Slokkert | 744 M | ||
| Ga links naar Koelandsdijk | 5 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 73 | 0 M | ||
|
Van
73
naar
71
|
1985 M | 2 KM | |
| Neem G.A.M. van den Muyzenbergpad in oostelijke richting | 1.4 KM | ||
| Ga links naar G.A.M. van den Muyzenbergpad | 212 M | ||
| Ga rechtsaf naar Landrietendijk | 396 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 71 | 0 M | ||
|
Van
71
naar
65
|
1002 M | 1 KM | |
| Neem Nijend in zuidelijke richting | 1 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 65 | 0 M | ||
|
Van
65
naar
55
|
3163 M | 3.2 KM | |
| Vertrek in oostelijke richting | 163 M | ||
| Ga rechtdoor naar Gieterstraat | 713 M | ||
| Ga rechtsaf | 2.3 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 55 | 0 M | ||
|
Van
55
naar
61
|
2231 M | 2.2 KM | |
| Vertrek in zuidoostelijke richting | 2.2 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 61 | 0 M | ||
|
Van
61
naar
2
|
2382 M | 2.4 KM | |
| Vertrek in oostelijke richting | 1.9 KM | ||
| Ga links naar Veldkampsweg | 4 M | ||
| Ga rechtsaf naar Lutkenend | 487 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 02 | 0 M | ||
|
Van
2
naar
42
|
1952 M | 2 KM | |
| Neem Kerkstraat in zuidwestelijke richting | 335 M | ||
| Ga linksaf | 10 M | ||
| Ga rechtsaf naar Borgerweg | 1.6 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 42 | 0 M | ||
|
Van
42
naar
43
|
2903 M | 2.9 KM | |
| Neem Markeweg in oostelijke richting | 356 M | ||
| Ga rechts naar Bosweg | 53 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Alinghoek | 561 M | ||
| Ga rechtsaf naar Kerkweg | 750 M | ||
| Ga linksaf | 817 M | ||
| Ga rechtdoor naar Steenakkersweg | 347 M | ||
| Ga linksaf naar Dorpsstraat | 19 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 43 | 0 M | ||
|
Van
43
naar
41
|
1956 M | 2 KM | |
| Neem Molenweg in zuidoostelijke richting | 203 M | ||
| Ga rechts naar Westerlandsweg | 1.8 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 41 | 0 M | ||
|
Van
41
naar
88
|
646 M | 0.6 KM | |
| Neem Mammoetpad in zuidoostelijke richting | 253 M | ||
| Ga rechtsaf | 370 M | ||
| Ga rechtdoor naar Buinerstraat | 23 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 88 | 0 M | ||
|
Van
88
naar
28
|
739 M | 0.7 KM | |
| Vertrek in zuidoostelijke richting | 22 M | ||
| Ga linksaf | 131 M | ||
| Ga linksaf | 53 M | ||
| Ga rechtsaf naar De Drift | 533 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 28 | 0 M | ||
|
Van
28
naar
22
|
709 M | 0.7 KM | |
| Vertrek in zuidwestelijke richting | 474 M | ||
| Links aanhouden op de splitsing | 235 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 22 | 0 M | ||
|
Van
22
naar
17
|
2496 M | 2.5 KM | |
| Vertrek in westelijke richting | 6 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 343 M | ||
| Ga iets naar rechts | 2.1 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 17 | 0 M | ||
|
Van
17
naar
93
|
3080 M | 3.1 KM | |
| Neem Schoonloerstraat in noordwestelijke richting | 304 M | ||
| Ga rechtsaf naar Ringveenweg | 719 M | ||
| Ga linksaf naar Borgerveldweg | 955 M | ||
| Ga rechtsaf naar Stroetendijk | 1.1 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 93 | 0 M | ||
|
Van
93
naar
87
|
2516 M | 2.5 KM | |
| Neem Oostermaatsweg in westelijke richting | 1.3 KM | ||
| Ga rechtsaf | 667 M | ||
| Ga linksaf | 580 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 87 | 0 M |