Lange wapperende rode, blonde of zwarte haren en een stel imposante horens. Bij de heren opzij en naar voren, bij de dames wijzen de horens juist de lucht in. Deze on-Nederlandse verschijning met een net zo on-Nederlandse naam, de Schotse Hooglander, is toch een directe afstammeling van de Europese Oeros die ooit in heel Europa voorkwam. In de jaren zeventig van de vorige eeuw ontstond het idee de Nederlandse natuurgebieden te laten begrazen door grote grazers en werd een natuurlijke ontwikkeling van bos en heide gestimuleerd. In verschillende gebieden werden Galloways, konikpaarden en Heckrunderen uitgezet voor een natuurlijke begrazing. Op de Veluwe werden dat Schotse Hooglanders, de eerste groep kwam in 1982 naar de Veluwezoom. Inmiddels leven er over de hele Veluwe meer dan 160 van deze indrukwekkende dieren. De eerste jaren waren de dieren enorm en werden zij bijgevoerd met krachtvoer. Tegenwoordig kunnen de dieren leven van wat er in de natuur te vinden is. Ze zijn dan ook wat kleiner geworden, maar goed bestand tegen strenge winters en droge zomers. Ze hebben zelfs hun voortplanting hieraan aangepast. De meeste kalfjes worden geboren in april en mei, wanneer er veel gras is en de koeien goede melk kunnen geven. De Schotse Hooglanders op de Veluwe zijn gek op het gras tussen de heide en zorgen daarmee dat de heide mooi open blijft. Ook de beginnende loofbomen vreten zij graag tussen de heideplanten vandaan. De jonge dennetjes eten ze niet op, maar in de bronstijd vormen deze een goede oefengevechtspartner voor de jonge stiertjes van de Schotse Hooglander, zodat ook van deze dennetjes weinig overblijft. Doordat de heide intact en open blijft, maar ook door de bemesting door deze grazers, is de biodiversiteit in het gebied enorm toegenomen. Van korstmossen en planten tot insecten, reptielen en amfibieën hebben hier hun habitat gevonden. Deze fietsroute leidt je langs het Deelerwoud en de Loenermark. In beide gebieden kun je met een beetje geluk de mooie Schotse Hooglanders spotten. De grootste kans heb je bij de ingang Deelen van het Deelerwoud of bij het uitkijkpunt Loenermark. Ga op zoek naar de sporen die de grote grazers achterlaten. Zoals de ontbaste bomen, waar ze zo heerlijk tegenaan hebben geschuurd om eventuele jeuk te verlichten. Maar ook de mest die de dieren achterlaten, vormt een natuurlijk spoor. Ondanks dat Schotse Hooglanders heel zachtaardige dieren zijn, moet je toch wel een aantal regels in acht nemen. De doorgaans rustige dieren worden zelden agressief, maar als ze wèl eens onrustig zijn, kunnen ze je met hun enorme horens toch flink verwonden. Houd dus afstand, liefst minimaal 25 meter, laat de dieren met rust, verstoor hun natuurlijke gedrag niet en vooral mag je de dieren nooit voeren! Deze Premium fietsroute is samengesteld door onze redacteur: Désirée van Uffelen
Routebeschrijving | Afstand | Totale afstand | |
![]() |
Start: Krimweg , 7351 TN Apeldoorn | 31.2 KM | |
Van
12
naar
2
|
938 M | 0.9 KM | |
Vertrek in zuidelijke richting | 14 M | ||
Ga rechtsaf naar Krimweg | 924 M | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 02 | 0 M | ||
Van
2
naar
13
|
1561 M | 1.6 KM | |
Neem Krimweg in westelijke richting | 1.6 KM | ||
Ga in de aangegeven richting | 11 M | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 13 | 0 M | ||
Van
13
naar
23
|
6998 M | 7 KM | |
Neem Apeldoornseweg in zuidelijke richting | 290 M | ||
Ga rechtsaf naar Apeldoornseweg (N804) | 6.7 KM | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 23 | 0 M | ||
Van
23
naar
86
|
4445 M | 4.4 KM | |
Vertrek in noordoostelijke richting | 196 M | ||
Rechts aanhouden op de splitsing | 664 M | ||
Ga rechtsaf naar Brinkhorsterweg | 2.8 KM | ||
Ga iets naar links naar Halfroeslaan | 740 M | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 86 | 0 M | ||
Van
86
naar
82
|
501 M | 0.5 KM | |
Vertrek in zuidoostelijke richting | 184 M | ||
Ga in de aangegeven richting | 105 M | ||
Ga rechtdoor naar Halfroeslaan | 95 M | ||
Ga rechts naar Oude Arnhemseweg | 117 M | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 82 | 0 M | ||
Van
82
naar
32
|
3255 M | 3.3 KM | |
Neem Groenendaal in oostelijke richting | 350 M | ||
Ga iets naar links | 38 M | ||
Ga iets naar links naar Groenendaal | 875 M | ||
Houd rechts aan, tot Groenendaal | 555 M | ||
Rechts afbuigen om op Groenendaal te blijven | 1.4 KM | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 32 | 0 M | ||
Van
32
naar
87
|
3070 M | 3.1 KM | |
Neem Droefakkers in noordoostelijke richting | 133 M | ||
Ga rechtsaf | 2.9 KM | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 87 | 0 M | ||
Van
87
naar
28
|
2073 M | 2.1 KM | |
Vertrek in noordwestelijke richting | 406 M | ||
Ga linksaf | 1 KM | ||
Ga iets naar links naar Groenendaal | 195 M | ||
Ga rechtsaf | 409 M | ||
Ga rechtsaf | 15 M | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 28 | 0 M | ||
Van
28
naar
85
|
2436 M | 2.4 KM | |
Neem Groenendaalseweg in westelijke richting | 2.3 KM | ||
Ga iets naar rechts | 60 M | ||
Ga linksaf | 9 M | ||
Ga in de aangegeven richting | 20 M | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 85 | 0 M | ||
Van
85
naar
9
|
633 M | 0.6 KM | |
Vertrek in noordoostelijke richting | 20 M | ||
Ga in de aangegeven richting | 9 M | ||
Ga linksaf naar Oude Arnhemseweg | 604 M | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 09 | 0 M | ||
Van
9
naar
69
|
2173 M | 2.2 KM | |
Neem Oude Arnhemseweg in noordelijke richting | 2.2 KM | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 69 | 0 M | ||
Van
69
naar
12
|
3160 M | 3.2 KM | |
Neem Krimweg in westelijke richting | 223 M | ||
Houd links aan, tot Krimweg | 1.6 KM | ||
Rechts afbuigen om op Krimweg te blijven | 1.3 KM | ||
Ga in de aangegeven richting | 52 M | ||
U bent gearriveerd bij knooppunt 12 | 0 M |