Vlissingen, Middelburg, Grijpskerke

Michiel de Ruyter is Nederlands grootste zeeheld. Zijn naam prijkt na ruim 350 jaar nog altijd op talloze straatborden, scholen, ziekenhuizen en op een groot marineschip. Eens in de vijftig jaar wordt zijn geboortejaar groots gevierd. Dit gebeurt in Vlissingen, daar waar Michiel de Ruyter op 24 maart 1607 werd geboren. De bewoners van Vlissingen zijn nog altijd bijzonder trots op hun ‘Michieltje', zoals zij hem liefkozend noemen. Bij een bezoek aan Vlissingen kan je dan ook niet om de luitenant-admiraal-generaal heen.

Op jonge leeftijd dwaalt Michiel regelmatig door de havenstad. Hij is een echte kwajongen en haalt allerlei streken uit. Hierdoor wordt hij al vroeg van school gestuurd. Voor een paar stuivers gaat hij werken in de touwslagerij van de gebroeders Lampsins. Zijn best doet hij niet. De Ruyter heeft maar één droom en dat is het zeemansleven.

Op zijn elfde is het eindelijk zover. Hij mag mee aan boord van een bewapend schip met als bestemming Zuid-Amerika en het Caraïbisch gebied. Het leven op zee en de discipline op een schip bevallen hem goed. Razendsnel maakt hij carrière in de wereld van de kaapvaart en walvisvaart. In 1636 wordt De Ruyter voor het eerst kapitein. Door vele lange en verre reizen heeft hij na negen jaar genoeg geld verdiend om zijn eigen schip te kopen. Met de Salamander vaart hij als zelfstandig kapitein-koopman op West-Indië en Noord-Afrika.

In de liefde gaat het minder goed. Maayke Velders uit het nabijgelegen dorpje Grijpskerke, waarmee Michiel in 1631 is getrouwd, overlijdt al na een paar maanden. Evenals zijn eerste kind. Op 1 juli 1636 huwt De Ruyter zijn tweede vrouw Neeltje Engels uit Vlissingen. Als in 1650 zijn tweede vrouw overlijdt besluit hij om de zeevaart voorgoed vaarwel te zeggen. Hij trouwt met de weduwe Anna van Gelder eveneens uit Vlissingen, wiens man als kapitein is overleden op een zeereis. Het samengestelde gezin met zes kinderen (4 van Michiel en 2 van Anna) gaan wonen in het centrum op de Nieuwstraat 13.

De huiselijke rust duurt niet lang. Al snel klopt zijn voormalig werkgever Lampsins aan. Namens de Zeeuwse Admiraliteit verzoekt hij De Ruyter om als commandant de oorlogsvloot te versterken. Aanvankelijk weigert Michiel. Hij had Anna beloofd om thuis te blijven. Maar uiteindelijk stemt hij uit plichtsbesef toch in om mee te doen met één zeeslag tegen de Engelsen. Zijn innovatieve ideeën en de strategische keuzes die De Ruyter maakt tijdens de zeeslag, zorgen voor de eerste Nederlandse overwinning in deze strijd. Na terugkomst in Vlissingen is De Ruyter plotseling een zeeheld.

Al snel wordt er weer een beroep op hem gedaan en begint hij zijn tweede carrière als marineman. In 1655 verlaat het gezin Vlissingen om in Amsterdam te gaan wonen. Tot zijn dood in 1676 vecht De Ruyter in talrijke zeeslagen en meerdere oorlogen. Hij verdedigt zeeroutes die van belang zijn voor de Nederlandse handel en schopt het uiteindelijk tot luitenant-admiraal-generaal. De hoogste rang binnen de marine.

Portret: © Rijksmuseum via Nationaal Archief.

Deze premiumroute is samengesteld door onze redacteur: Elwin Croeze