Domburg, Oostkapelle, Vrouwenpolder

Domburg is een oord waar kunstenaars uit het begin van de twintigste eeuw al graag naartoe trokken om inspiratie op te doen voor de mooiste nieuwe werken. Ben je ook zo benieuwd wat ze zo aantrok aan de badplaats? Fiets net als Mondriaan over het Zeeuwse Walcheren en keer boordevol inspiratie weer terug.

Het is de zomer van 1908 als schilder Piet Mondriaan voor het eerst naar Domburg gaat. De net geopende stoomtram tussen Middelburg en Domburg zorgt voor een goede verbinding.

De afgelopen jaren heeft Domburg zich ontwikkeld tot een badplaats voor de elite. Aristocraten uit heel Europa reizen naar het badplaatsje voor de gezonde zeelucht, de heilzame werking van zeewater, maar bovenal voor de aanwezigheid van dr. Johann Mezger. Deze uit Amsterdam afkomstige arts is de avant la lettre fysiotherapeut van de Europese adel.

Naast welgestelden weten ook kunstenaars hun weg te vinden naar Domburg. Zij trekken vooral naar de Walcherse kust voor het ‘Zeeuwse licht’. Door het samenkomen van verschillende stromingen voor de kust van Domburg, komen zoutkristallen in de lucht. Samen met de weerkaatsing van het zonlicht op het water ontstaat een bijzonder licht.

Piet Mondriaan is vooral naar Domburg gekomen om een bezoek te brengen aan Jan Toorop. Dat jaar heeft hij in Amsterdam het werk gezien van deze impressionistische kunstenaar die steeds meer pointillistisch gaat schilderen. Mondriaan is onder de indruk van de kleuren die Toorop gebruikt. Jan Toorop, die al sinds 1903 jaarlijks naar Domburg komt, heeft er inmiddels een eigen atelier. Hij maakt prachtige schilderijen met gedurfde verfstreken waarin het Zeeuwse licht van de doeken knalt.

De zomerse ontmoeting tussen Mondriaan en Toorop is een succes, het klikt tussen de twee kunstenaars. Ook Mondriaan raakt in de ban van het duinlandschap, de bossen en de karakteristieke Zeeuwse bevolking. Ondanks zijn drukke programma reist hij tot 1916 ieder jaar naar het badplaatsje.

In Domburg raakt Mondriaan bevriend met Jacoba van Heemskerck. De kunstenares uit Den Haag was in de zomer van 1905 voor het eerst naar Domburg getrokken. Net als veel andere schilders die in Domburg arriveerden, verbleef zij eerst in het chique Badhotel. Vanaf 1908 logeert Jacoba op Loverendale, het huis dat haar vriendin Marie Tak van Poortvliet had laten bouwen naast het Badhotel. Marie Tak van Poortvliet komt uit een welgestelde familie en verzamelt kunst. Zij helpt diverse Domburgse schilders door haar contacten te delen en hun kunst te kopen.

Om kunst te verkopen aan een groter publiek laat Jan Toorop een klein houten paviljoen bouwen in de duinen van Domburg. In het ‘kotje van Toorop' worden vanaf 1912 diverse exposities gehouden met onder andere de beste werken van Jacoba, Mondriaan en Toorop.

Deze fietsroute brengt je langs een aantal belangrijke inspiratiebronnen van de kunstenaars van Domburg.

Kun je nog geen genoeg krijgen van de inspiratiebronnen van deze populaire twintigste-eeuwse kunstenaars, dan kun je in het centrum van Domburg nog meer mooie locaties bekijken. Op Markt 9 zat het Atelier van Toorop, daar tegenover tref je de vaak geschilderde kerk van Domburg, iets verderop het Atelier van Elout Drabbe in de Weststraat 24, daar werkten de kunstenaars vaak. Breng ook een bezoek aan de diverse galeries in het dorp.

Schilderij Jan Toorop: De schelpenvisser, Domburg 1904, Publiek Domein © Beeldbank Rijksmuseum.

Deze premiumroute is samengesteld door onze redacteur: Elwin Croeze