Yerseke, Kruiningen, Krabbendijke

Met slechts een strook land van 5 kilometer breed tussen de Ooster- en Westerschelde is de gemeente Reimerswaal een van de smalste delen van het schiereiland Zuid-Beveland. Gebruik deze fietsroute om meer te weten te komen over de Ooster- en Westerschelde en ontdek de belangrijkste verschillen.

De Ooster- en Westerschelde zijn takken van de Schelde, die zich door natuurlijke processen en menselijk ingrijpen tot de huidige vorm hebben ontwikkeld. Deze rivier van 360 kilometer ontspringt in de Franse gemeente Gouy. Vanuit Noord-Frankrijk stroomt de Schelde door België en mondt uiteindelijk uit in de Noordzee bij Nederland. De oudste schriftelijke vermelding van de rivier dateert uit 52 v.Chr. en is afkomstig van Julius Caesar, die haar Scaldis noemde. Er bestaat discussie over de herkomst van deze naam: sommige taalkundigen denken dat hij afgeleid is van het Keltische kal (helder of schitterend), terwijl anderen een Germaanse oorsprong vermoeden, waarbij skald zou verwijzen naar ondiep water of riet.

Van oudsher splitste de Schelde zich bij het gehucht Bath in twee takken: de Westerschelde en de Oosterschelde. Oorspronkelijk was de Oosterschelde de belangrijkste waterweg naar de Noordzee. De Westerschelde kreeg pas in de 9e eeuw een verbinding met de zee via de Honte. Pas aan het einde van de 15e eeuw nam de Westerschelde de rol van hoofdgeul over.

Vanaf het einde van de 17e eeuw verzandde het eerste gedeelte van de Oosterschelde geleidelijk, waardoor het soms mogelijk was om te voet van Zuid-Beveland naar Noord-Brabant over te steken. Uiteindelijk was het de aanleg van de spoorlijn tussen Vlissingen en Roosendaal die ervoor zorgde dat Zuid-Beveland definitief verbonden werd met het vasteland en daardoor een schiereiland werd. Dankzij de bouw van de Kreekrakdam kon het Scheldewater de Oosterschelde vanaf 1867 niet meer bereiken.

Al snel verbeterde de waterkwaliteit in de Oosterschelde. Bij het plaatsen van de Deltawerken viel de keuze uiteindelijk op een halfopen pijlerdam, waardoor enige getijdenwerking in de Oosterschelde behouden bleef. Het water is nu overal zout, waardoor de Oosterschelde een belangrijke kraamkamer is voor diverse vis- en schelpdieren. Sinds 2002 heeft het gebied de status van Nationaal Park en speelt het een essentiële rol in de visserij en recreatie. Het waterleven is zo spectaculair dat het zelfs een populaire duiklocatie is geworden.

En de Westerschelde? Dit is uitgegroeid tot een van de drukst bevaren waterwegen ter wereld, met jaarlijks ongeveer 50.000 scheepsbewegingen. De vaarweg van 95 kilometer staat in open verbinding met de Noordzee en is een belangrijke vaarroute tussen Antwerpen en Vlissingen. Omdat de Westerschelde bestaat uit een stelsel van geulen (scharen), zandplaten, slikken en schorren, kan niet de gehele breedte bevaren worden. Door de natuurlijke hindernissen en getijdenverschillen is het zeer vermakelijk om naar de manoeuvrerende grote containerschepen te kijken. Helaas is de Westerschelde door vervuild industriewater een van de meest vervuilde wateren van heel Europa geworden. Vissen en zeehonden zijn hierdoor bijna verdwenen. Inmiddels wordt er hard gewerkt aan het verbeteren van de waterkwaliteit.

Deze premiumroute is samengesteld door onze redacteur: Elwin Croeze