Kootwijk, Radio Kootwijk

Het verhaal van Radio Kootwijk begint in het hart van de Veluwe, te midden van uitgestrekte heidevelden, met 150 werklozen uit Amsterdam. Met hun handen maakten zij de grond vlak, voor de komst van een technologisch wonder: het radiozendstation Radio Kootwijk. Dit station, dat de verbinding met onze toenmalige kolonie Nederlands-Indië mogelijk maakte, zou het leven van velen veranderen.

Na de aanleg van het zendstation vestigden de medewerkers van de PTT zich in het nieuw onstane dorp. Radio Kootwijk werd een kleine gemeenschap met een uniek karakter. De mannen die in het Tehuis voor alleenstaande medewerkers woonden, vormden hechte banden door hun gedeelde werk en de afgelegen locatie. Ook de gezinnen die in het dorp kwamen wonen, droegen bij aan de sterke gemeenschapszin. Dit kwam niet in de laatste plaats door de PTT, die busjes inzette voor de kinderen om naar school te gaan en voor de vrouwen om naar de stoffenmarkt in Apeldoorn te kunnen. Het leven was eenvoudig, maar de band tussen de bewoners was sterk.

De grootste impact van Radio Kootwijk kwam echter met de opening van de telefoonverbinding met Nederlands-Indië. Na de feestelijke opening door koningin-moeder Emma in 1923, waarbij zij de legendarische woorden "Hallo Bandoeng, hoort u mij?" uitsprak, konden mensen in Nederland direct contact opnemen met familieleden aan de andere kant van de wereld. Dit was een revolutionaire mogelijkheid voor die tijd. Voor 30 gulden konden mensen drie minuten bellen met Nederlands-Indië. Deze telefoongesprekken waren emotioneel beladen momenten. Familieleden, die vaak jaren geen direct contact hadden gehad, hoorden ineens elkaars stem over een afstand van 12.000 kilometer. De emoties waren soms zo overweldigend dat mensen geen woord konden uitbrengen of zelfs flauwvielen.

De Tweede Wereldoorlog bracht donkere dagen voor de bewoners van Radio Kootwijk. De Duitse bezetters namen het zendstation en waarschijnlijk het hele dorp over. Het leven van de inwoners veranderde drastisch. De zendapparatuur werd gebruikt om de U-boten van de nazi's aan te sturen. De vrijheid van de bewoners werd sterk ingeperkt. Toch bleef de gemeenschapszin sterk, en velen hielpen elkaar door deze moeilijke tijd heen. Sommigen durfden het zelfs aan om de Duitsers te saboteren, ondanks de strenge bewaking. Er is een monument voor de inwoners van Radio Kootwijk die daarbij zijn omgekomen.

Na de oorlog keerde langzaam de rust terug in Radio Kootwijk. De technologie ontwikkelde zich verder en de wereld was voorgoed veranderd. Maar de herinneringen aan de eerste gesprekken met Nederlands-Indië, de sterke gemeenschapsbanden en de vastberadenheid van de medewerkers bleven altijd bestaan.

Radio Kootwijk staat symbool voor de verbinding tussen mensen, ongeacht de afstand of omstandigheden. Het verhaal van de mensen die daar woonden en werkten, weerspiegelt een tijdperk van technologische vooruitgang en menselijke veerkracht. Het is een verhaal dat gekoesterd moet worden, als een belangrijk deel van onze geschiedenis.

Deze fietsroute neemt je mee langs de overblijfselen van al deze mooie verhalen en door het prachtige gebied waar deze verhalen zich afspeelden.


Deze Premium fietsroute is samengesteld door onze redacteur: Désirée van Uffelen