Sittard, Geleen

Theatermaker, dichter, zanger, kunstschilder en levenskunstenaar Toon Hermans werd op 17 december 1916 geboren als Antoine Gerard Theodore Hermans in het Limburgse Sittard. Hij had een goede start; als tweede van vijf zoons van een Sittardse bankdirecteur groeide hij op in Villa Zomerlust aan de Parklaan 10. Tot de bank, waar zijn vader directeur was, failliet ging, door een fout van zijn vader en deze zijn baan verloor. Het gezin verhuisde naar een klein huisje aan de Begijnenhofstraat 5 in het centrum van Sittard. Toen Toon 12 jaar werd overleed zijn vader en raakte het gezin nog verder in armoede.

Villa Zomerlust is helaas in 1987 volledig afgebroken, in de archieven van de Domeinen moet nog wel een maquette van de villa te vinden zijn. Het huis in de Begijnenhofstraat bestaat nog steeds, voor dit huis is een buste van de levenskunstenaar te vinden. Het overlijden van zijn vader, zijn jeugd in armoede en de liefde in dat warme katholieke gezin waren later een bron van inspiratie voor al zijn werken. Net als de liefde voor zijn Sittard en voor zijn grote liefde Rietje.

Zijn vrouw Rietje Hermans-Weijtboer (1925-1990) groeide op in een weeshuis in Amsterdam en ontmoette Toon op een terras waar hij een afspraakje had met de vriendin van Rietje. Toon werd op slag verliefd op de mooie schoonheidsspecialiste. Ze trouwden in 1946 en kregen drie zoons. De liefde voor Rietje was niet alleen een grote inspiratiebron, Rietje was ook zijn klankbord. Als Rietje haar goedkeuring niet gaf, had het gemaakte geen bestaansrecht in de wereld van Toon.

Zijn carrière begon met een fascinatie voor clowns. Zijn eerste openbare optreden heeft hij in het Sint Jozefgebouw, aan de Wilhelminastraat. In een talentenjacht imiteert Toon zijn idool Johan Buziau en wint. Toon bedenkt het concept voor de One Man Show en groeit uit tot een van de Grote Drie (met Wim Kan en Wim Sonneveld). De stijl van zijn conferences, zijn liedjes, zijn tekeningen en zijn gedichtjes (die hij zelf steevast “versjes” noemt) is melancholisch maar altijd is er die glimlach. Tot echtgenote Rietje in 1990 overlijdt aan de gevolgen van kanker. De glimlach verdwijnt van zijn gezicht en bij het zingen van “Lente me” biggelen de tranen over zijn wangen.

Toon overleed op 22 april 2000 op 83 jarige leeftijd in Nieuwegein. Volgens de presentatrice van Nova die avond “laat Toon een land achter met dierbare herinneringen”. Toon werd, na een dienst in de Gemmakapel, begraven op de Openbare Begraafplaats in zijn geliefde Sittard bij zijn vrouw Rietje. Bij het familiegraf staat een bankje om een rode beukenboom met een gedicht van Toon.

Deze route voert je langs een aantal plekken in Sittard die belangrijk zijn geweest in het leven van Toon. Veel is niet bewaard gebleven, maar er is genoeg om de man achter de mooie kunst iets beter te leren kennen. Veel plezier!