Gorinchem, Zaltbommel, Woudrichem

De Vestingdriehoek bestaat uit de vestingsteden Gorinchem, Zaltbommel en Woudrichem en de verdedigingswerken Fort Vuren en Slot Loevestein. Start je fietsroute vanaf het TOP in Gorinchem. Deze stad is in 2021 uitgeroepen tot mooiste vestingstad van Nederland.

Gorinchem had zich in de dertiende eeuw ontpopt tot een belangrijke handelsstad door middel van ambachtswerk en de strategische ligging aan de Linge. Schepen kwamen af en aan om het handelswaar van de Gorinchemse markt te kopen. Dit succes bleef niet onopgemerkt en de staten Holland en Gelre wilden graag dat Gorinchem onderdeel zou worden van hun imperium. Er werd gevochten en uiteindelijk kwam Holland als winnaar uit de bus. Iedereen was gelukkig en men kon goed leven. Totdat de tijd van Hervorming aanbrak. De katholieken verlieten hals over kop de stad en de Watergeuzen namen aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog Gorinchem over. De stad werd versterkt en optimaal beveiligd, zo ontstond de vesting.

Fort Vuren valt bijna niet op wanneer je er langs fietst. De toren is ommuurd door een hoge groene wal die het fort moest beschermen tegen zwaar geschut. Het fort heeft in de negentiende eeuw veel betekend voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie, maar ook later werd het nog gebruikt. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog was het een gevangenis voor zo'n 500 landverraders. Tegenwoordig is de plek toegankelijk voor iedereen en word je er hartelijk welkom geheten.

Fiets verder langs het water en laat de cultuurhistorie tot je indalen, terwijl je geniet van de prachtige natuur. Fiets over over de brug naar de andere kant van de Waal en maak kennis met Vesting Zaltbommel. Deze stad lag op de grens van Brabant en Gelre en stond daardoor voortdurend onder druk van een uitbarstende oorlog. Zaltbommel was daardoor streng beveiligd. Niemand kon ongemerkt de stad verlaten of binnentreden. Uiteindelijk is Zaltbommel bevrijd van het Hertogdom Gelre door Maarten van Rossum. De één noemt Van Rossum een plunderaar en de ander zegt dat het een vrijheidsstrijder was. Bezoek het Stadskasteel in Zaltbommel, verdiep je in de geschiedenis en vorm zelf een mening over deze man.

Op de plek waar de Waal en de Maas samenkomen staat het beroemdste kasteel van Nederland, Slot Loevestein. Dit kasteel staat niet toevallig op deze strategische plek. In de middeleeuwen werd hier enorm veel tol geïnd. Het kasteel werd later bezet door de Spanjaarden en na een hevige strijd veroverd door de Watergeuzen. Er werden vestingwallen gebouwd en een gracht rondom het kasteel gegraven. Loevestein is ook nog gebruikt als gevangenis en Hugo de Groot kwam hier terecht. Stap af bij het kasteel en ontdek hoe hij de gevangenis ongezien heeft kunnen verlaten.

De laatste stop van de vestingdriehoek is Woudrichem. Deze stad was onderdeel van de Oude en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Bij de verdediging van de stad werd gebruik gemaakt van de Waal om de vijand op afstand te houden. Dit is vaak goed gegaan, maar vaak heeft de stad ook moeten lijden onder oorlog en verovering. Dit is nog goed terug te zien in de vesting.

Alle plekken die je onderweg tegenkomt hebben elk hun eigen historie. De deelname aan de eerste Hollandse Waterlinie is wat deze plekken tot op de dag van vandaag verbindt. De waterlinie was er niet alleen om het land te verdedigen, maar ook om het water te beheersen en overstromingen te voorkomen. In alle vestingplaatsen zal je merken dat het heftige verleden nauw samengaat met de huidige vredige tijd. Struin rond in de pittoreske straten en geniet op een gezellig terras. Wat kunnen tijden toch veranderen!

Op de website riveer.nl kun je 's zomers een Vestingdriehoek dagkaart kopen voor de pontjes onderweg.