Wijk bij Duurstede, Schalkwijk, Cothen

De agrarische sector rond Wijk bij Duurstede vindt zijn oorsprong in de vroege middeleeuwen, toen de plaats nog bekend stond als Dorestad en onder Romeins bewind viel.

Na een onrustige periode in Italië keerde de vrede terug in 620 en werd de zuid-noordhandel via de Rijn hervat. Dorestad groeide uit tot een belangrijk handelscentrum dankzij zijn strategische ligging aan de Lek, Vecht en Rijn. Bijna elke vaarroute passeerde dit bloeiende stadje.

Na de val van het Romeinse Rijk, kwam Dorestad in 690 in handen van de Frankische koningen. Zowel Utrecht als Dorestad werden versterkt langs de Rijn, en het stadje werd een knooppunt voor de handel in aardewerk, glas, metaal en goederen tussen de Middellandse Zee en de Oostzee. Dorestad bloeide als nooit tevoren.

In 720 werd de stad ongeveer 500 meter naar het oosten verplaatst, omdat de Rijn van loop veranderde. De nieuwe haven van Dorestad strekte zich uit over twee kilometer, met twee rijen huizen langs het water. Zonder stadsmuren of verdedigingswerken was de stad echter kwetsbaar voor plunderaars en afhankelijk van de koning voor bescherming...

Ten westen van de stad ontwikkelde zich een agrarisch gebied met grote boerderijen, vergelijkbaar met die op de Veluwe en in Drenthe. Hier vonden zowel handelaren als boeren werk. Velen van hen combineerden beide beroepen.

Tot ver in de 8e eeuw bleef de nijverheid in Nederland bloeien, met Dorestad als uitzondering: naast een uitgebreide agrarische sector floreerden er diverse ambachten zoals scheepsbouw, houtbewerking, touwslagerij, leerlooierij, muntmeesterij, ijzersmeden en textielbewerking. Vanuit Dorestad werd veel handel gedreven met Scandinavië en Engeland.

In 810 vielen de Vikingen voor het eerst Nederland binnen. Ondanks goede handelsbetrekkingen, werd Dorestad in 834 geplunderd. De stad kreeg te maken met herhaalde aanvallen gedurende ruim dertig jaar, mede door het gebrek aan verdedigingswerken en een Frankische koning die sympathiseerde met de Vikingen. De handel kwam tot stilstand. Tegelijkertijd schoof de Rijn verder naar het oosten. De inwoners konden niet meer de energie vinden om de stad opnieuw te verplaatsen. Het handelscentrum Dorestad viel ten prooi aan de geschiedenis.

Toch bleef de agrarische sector onverminderd bestaan. Nu, meer dan 1200 jaar later, zijn de vruchtbare gronden langs de rivieren nog steeds in gebruik. Fruitboomgaarden, uitgestrekte natuur en groene uiterwaarden domineren het landschap. Het mooie rivierenlandschap trok ook Utrechtse adel aan, die kastelen en landgoederen aanlegden. Deze zijn tot op de dag van vandaag te bewonderen, waardoor de Kromme Rijnstreek bekend staat als 'Het buiten van Utrecht'.


Deze Premium fietsroute is samengesteld door onze redacteur: Anne de Zwaan.